تغییرات پوشش اراضی و شدت استفاده از زمین در پهنه‌‌‌‌های توپوگرافیک استان مازندران

آگاهی از چگونگی تغییرات پوشش طبیعی اراضی به کاربری‌‌های انسان‌‌ساخت برای کنترل، پیشگیری یا کاهش بلایای طبیعی، مدیریت منابع طبیعی و پیش‌‌‌بینی تغییرات کاربری ضروری است. در این مطالعه سطوح پوشش طبیعی و کاربری اراضی موجود در پهنه‌‌‌های توپوگرافیک استان مازندران و اینکه چه میزان توسعه کاربری اراضی باعث تخریب پوشش طبیعی اراضی شده مورد تحلیل قرار گرفت. در این راستا با استفاده از دو فاکتور ارتفاع از سطح دریا و شیب اراضی، پهنه‌‌های توپوگرافیک استان شامل جلگه، نیمه جلگه‌‌ای، کوهپایه‌‌‌‌ای و کوهستانی مشخص گردید. پس از تهیه نقشه پوشش طبیعی و کاربری اراضی با استفاده از نقشه‌‌‌های موضوعی کشوری، این نقشه با لایه پهنه‌‌های توپوگرافیک استان تلفیق گردید. مطابق این بررسی اراضی کوهپایه‌‌‌ای و جلگه‌‌‌ای به ترتیب بیشترین (15/38 درصد) و کمترین (92/16 درصد) وسعت را در این استان دارند. 12/74 درصد وسعت کل اراضی استان در وضعیت کنونی به صورت پوشش طبیعی و مابقی توسط کاربری اراضی تسخیر شده‌‌‌است. این بررسی نشان داد بیش از %90 اراضی جلگه‌ای مازندران از حالت پوشش طبیعی (جنگل) خارج و به کاربری اراضی که عمده آن کشاورزی است (%66/86)  اختصاص پیدا کردهاست. همچنین %53/30 از اراضی نیمه جلگه ای، %85/9 اراضی کوهپایه ای و %74/6 اراضی کوهستانی از پوشش طبیعی خود خارج شده اند. مطابق این بررسی ضریب شدت استفاده از سرزمین در استان مازندران 34/0 است. بسیاری از معضلات زیست‌‌‌محیطی کنونی از جمله وقوع سیلاب‌‌ها، فرسایش اراضی و بالا بودن نرخ رسوب‌گذاری رودخانه ها نتیجه این نوع استفاده از اراضی در این استان است.